Warszawa 2007, str 300.
Upadek socjalizmu państwowego, proces akcesji części dawnych krajów bloku socjalistycznego do Unii Europejskiej, przede wszystkim zaś procesy globalizacji sprawiły, że kontakty między Wschodem i Zachodem (używamy tych pojęć z zakresu symbolicznej geografii jako skrótów myślowych) nasiliły się w stopniu nie mającym w dziejach precedensu. Tym samym, powstały warunki do — używając z pewną przesadą słów Samuela Huntingtona — „zderzenia kultur”, w szczególności tego wszystkiego, co określić można mianem kultur ekonomicznych. Znaczenie tego jest oczywiście dostrzegane, ale rzadko traktowane w sposób systematyczny. A przecież, patrząc z perspektywy zacofanych gospodarczo krajów, w których przez kilkadziesiąt lat panował komunizm, warto zadać pytanie o mechanizmy i konsekwencje owego zderzenia. Warto je zadać tym bardziej, że instytucjonalna i kulturowa wymiana między Zachodem i Wschodem ma charakter wybitnie nieekwiwalentny: Wschód jest niemal wyłącznie odbiorcą eksportowanych przez Zachód wzorców, które najkrócej określić można mianem demokracji liberalnej i demokratycznego kapitalizmu. By uczestniczyć w światowej grze i w modernizacyjnym wyścigu, musi owe wzorce zaadaptować — ale na ile jest do tego przygotowany, biorąc pod uwagę własne dziedzictwo, i na ile jest gotów się go wyrzec w dążeniu do dorównania Zachodowi?
Pytania te stanowiły inspirację badań porównawczych nad zetknięciem się kultur ekonomicznych Wschodu i Zachodu, prowadzonych przez ponad trzy lata w ośmiu krajach — w Bułgarii, Chorwacji, Polsce, w Republice Czeskiej, Rumuni, Serbii, Słowenii, i na Węgrzech. (…) Polskim uczestnikiem badań, w ramach zawiązanego przez ww. kraje konsorcjum, był Instytut Spraw Publicznych. (…) Niniejszy tom zawiera opracowania dotyczące Polski.
(ze „Wstępu)
